Katalog „Ryszard Kaja” do wystawy pt. „Co oswaja Ryszard Kaja”, która odbyła się w Galerii Miejskiej Arsenał w terminie od 05.08. do 28.08.2016 r. Kuratorem wystawy był Georgi Gruew. W publikacji znajdują się teksty dotyczące osoby i twórczości artysty, a także bogata dokumentacja fotograficzna wielu różnorodnych dzieł Ryszarda Kai.

Wystawa w Arsenale jest pierwszą przekrojową wystawą prac Ryszarda Kai – jednego z najbardziej znanych polskich twórców plakatu oraz autorów scenografii teatralnych. Na wystawie pokazane zostaną głównie prace na papierze (rysunki, plakaty, monotypie, projekty kostiumów oraz dekoracji teatralnych). Ekspozycję uzupełnią projekty scenograficzne, zarówno kostiumów, jak i dekoracji, a także kilka przykładów malarstwa olejnego. Mimo tak licznych obszarów aktywności artystycznej dzieła Ryszarda Kai, wybiórczo prezentowane wielokrotnie za granicą, dotąd nie pokazywane były w Poznaniu – jego rodzinnym mieście.

Urodzony w 1962 r. twórca pochodzi z artystycznej rodziny (Zbigniew Kaja i Stefania Patalas), a szlify plastyczne zdobył na studiach w Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu (ob. Uniwersytet Artystyczny), otrzymując w 1984 r. dyplom z malarstwa w pracowni doc. Norberta Skupniewicza. Przez dwie dekady współpracował z wieloma liczącymi się teatrami i operami w kraju jako scenograf oraz projektant plakatów (m.in. z Teatrem Wielkim w Poznaniu, Operą Narodową w Warszawie, Polskim Teatrem Tańca, Operą Wrocławską, Teatrem Współczesnym w Szczecinie, Teatrem Wielkim i Teatrem Muzycznym w Łodzi, szczecińską Operą, Teatrem im. Stefana Jaracza w Łodzi), a także przygotowywał prace do spektakli realizowanych za granicą. Za swą twórczość w tym zakresie czterokrotnie nagradzany był „Złotą Maską” za najlepszą scenografię sezonu, a w 1998 r. otrzymał Medal Młodej Sztuki. Na wystawie zaprezentowane zostaną prace związane z przedstawieniami takimi jak „Carmen”, „Borys Godunow”, „Tosca”, „Sen Nocy Letniej”, „Grek Zorba”, „Skrzypek na dachu”, „Święto Wiosny” czy „Jezioro Łabędzie”. Działał również w obszarze filmu animowanego, otrzymując w 1998 r. nagrodę za najlepszy polski film autorski oraz dyplom honorowy „Złota Kreska” na Festiwalu FAFA.

Od kilkunastu lat zajmuje się głównie tworzeniem plakatów, współpracując m.in. teatrami muzycznymi i dramatycznymi, galeriami, w tym. z Polską Galerią Plakatu w Krakowie i we Wrocławiu oraz scenami niezależnymi. Dla wrocławskiej galerii rozwija liczący jak dotąd sto prac cykl „Plakat – Polska” (prezentujący autorską wizję kraju), którego sporą część obejrzeć można w Arsenale. Okazjonalnie zajmuje się malarstwem olejnym, choć z większym upodobaniem działa w obszarze sztuk graficznych. Poznaniacy znają Ryszarda Kaję ze spektakli w Teatrze Wielkim i Polskim Teatrze Tańca oraz z aranżacji ważnych wystaw w Muzeum Narodowym w Poznaniu (m.in. „Vanitas. Portret na tle sarmackich obyczajów pogrzebowych”, „Szlachetne dziedzictwo czy przeklęty spadek. Tradycje sarmackie w sztuce i kulturze” czy „Moda w dwudziestoleciu międzywojennym”), a ostatnio z wystawy monograficznej ojca artysty – Zbigniewa Kai. Ryszard Kaja zaprojektował również aranżację wnętrza części restauracyjnej Atrium i pasaży w Starym Browarze.

Wystawa przybliży zatem najważniejsze obszary działalności twórczej, starając się uprzystępnić widzowi całe imaginarium, z którego korzysta artysta. Konstrukcja ekspozycji bazuje w dużej mierze na przenikaniu się bardzo osobistego świata autora w wielu dziedzinach, uwydatnieniu malarskości prac teatralnych oraz teatralizacji monotypii, rysunków i malarstwa. Prezentowane na wystawie kostiumy wypożyczone zostały z Teatru Wielkiego im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu. Spora część dzieł pokazana jest po raz pierwszy publicznie, w tym fragmenty tworzonego od lat osobistego dziennika artystycznego, liczącego obecnie 4 tysiące stron. Dla zwiedzających przeznaczony jest również niewielki katalog wystawy przybliżający poszczególne obszary twórczości Ryszarda Kai, zawierający teksty artysty, prof. Andrzeja Zdanowicza, Teresy Michałowskiej-Barłóg, Moniki Bakke oraz Georgiego Gruewa.