artyści: Martin Parr, Rimaldas Vikšraitis
kurator: Gintras Česonis
realizacja: Michal Sita
koordynacja: Paulina Ząbek
wystawa odbywa się w ramach festwalu Xprint | festiwal książek fotograficznych
Ironia z jaką Martin Parr i Rimaldas Vikšraitis budują swoje opowieści może budzić pruderyjny opór wobec portretowania przedstawicieli naszego gatunku w sposób, jaki nam nie schlebia. Rodzi też pytanie o etykę pracy dokumentalisty, o to jak daleko może się on posunąć używając do budowania subiektywnych wypowiedzi – prawdziwych ludzi. Czy bezkompromisowość z jaką traktują swoich bohaterów jest uzasadniona? Czy fakt, że tematem tych kronik jest rzeczywistość, którą niełatwo zauważyć i niełatwo się na nią zgodzić, bo narracja jaką obaj, Parr i Vikšraitis, proponują demaskuje grzeczne, uładzone i fałszywe wyobrażenia o otaczającym świecie – uzasadnia groteskę, z jaką w swoich opowieściach umieszczają prawdziwe postacie?
Wiarygodność obu fotografów wynika z relacji jakie nawiązują z prawdziwym światem. Obaj bardzo świadomie pozycjonują własne zaangażowanie w przedstawianych rzeczywistościach.
Wierzymy w te obrazy, a komentarz do nich uznajemy za uzasadniony. Obaj proponują uczciwe – czyli wymagające rzetelnej analizy – studium, i obaj budują spójne, choć skrajnie różne formalnie, wizualne narracje przypisane do tych badań. Komunikują jakie wartości nas napędzają, jakie ambicje nami sterują, na przekór tym, które, kierowani próżnością i chęcią podniesienia własnego statusu społecznego, chcielibyśmy reprezentować. Proponowane przez nich ironiczne podejście ułatwia przełknięcie mało optymistycznych diagnoz, które formułują, a przerysowanie staje się wiarygodnym, osobistym buforem wobec złudzeń przeciwko którym występują.
Analiza prawdziwego świata odbywa się w oparciu o jasne procedury i należy nazwać ją metodyczną. Postrzegamy więc The Real World jako centralne wydarzenie festiwalu książek fotograficznych w ramach którego zastanawiamy się nad metodami długoterminowej pracy dokumentalistów. Punktem wyjścia jest rzetelny i uderzający opis prawdziwych światów Parra i Vikšraitisa. Kolejne, równoległe strategie zaprezentowane zostaną w trakcie spotkań z polskimi fotografami, kuratorami i projektantami używającymi książki fotograficznej jako autonomicznego nośnika wizualnej wypowiedzi. Zaproszeni goście poddadzą analizie metody, jakich używa fotografia realizująca długoterminowe cykle zakończone publikacjami. Będą to strategie dalekie od incydentalności i poszukiwania ilustracji do z góry założonych tez, budujące generalizacje dopiero na podstawie powtarzanych wielokrotnie, autokrytycznych i kształtowanych świadomie spotkań fotografów z rzeczywistościami, o których starają się opowiedzieć. Skupimy się na metodach opisu świata przez dokumentalistów poddawanych bardzo surowej próbie, gdy medium, w jakim prezentują wyniki swoich prac, jest tak wymagające jak książka.
•••
Wspólna wystawa obu fotografów wynika po części z ich wcześniejszych relacji, Martin Parr zaprezentował w 2009 roku prace Vikšraitisa publiczności w Arles. Udział Litwina w festiwalu zakończył się przyznaniem prestiżowej Discovery Award i uruchomił cykl wystaw prezentujących Grimaces of Weary Village międzynarodowej publiczności.
Autorem koncepcji kuratorskiej i wyboru zdjęć do The Real World jest Gintaras Česonis, który premierową wystawę zrealizował w litewskiej Kaunas Photography Gallery. The Real World prezentowana była dotychczas w Kownie, Wiedniu, Mińsku i Tbilisi. Poznańska odsłona jest ostatnim publicznym pokazem w tej formie.
Michał Sita
wernisaż wystawy:
14 listopada w godzinach 18:00 – 20:00
Oprowadzanie kuratorskie:
28 listopada w godzinach 17:00 – 18:00