tekst w języku ukraińskim / Текст українською мовою: З міста Залізобетону

tekst w języku rosyjskim / Текст на русском языке: Из города Железобетона

Charków i Poznań wiele łączy – jesteśmy miastami partnerskimi, a w długiej historii naszych relacji było wiele znaczących działań, także w sferze kultury.
Galerie miejskie obu miast mają też swoją historię współpracy[1], która w ramach różnych inicjatyw miejskich i prywatnych, przy wsparciu komitetów partnerskich i oficjalnej dyplomacji, pomogła obu krajom w nawiązywaniu kontaktów i współpracy kulturalnej. Obecnie współpraca odbywa się w trudnych dla Charkowa i Ukrainy czasach – czasach wojny. Inicjatywa naszych polskich partnerów – zorganizowania w Poznaniu wystawy charkowskiej sztuki nowych mediów – jest szczególnie cenna. Oprócz realizacji ważnych celów zawodowych, jest to przede wszystkim okazja dla charkowskich artystów i galerii, aby dołączyć do ogólnoeuropejskiego środowiska kulturalnego, wyrazić swoją aktywną postawę twórczą i obywatelską, zwrócić uwagę europejskiej publiczności na kulturę i aktualną sztukę kraju objętego wojną.

Siedmioro charkowskich artystów biorących udział w tej wystawie, mimo młodego wieku zdobyło już międzynarodowe uznanie, bogate doświadczenie wystawiennicze i projektowe, doświadczenie w pracy z nowymi mediami. Są laureatami ważnych międzynarodowych for artystycznych. Wszystkich ich łączą studia w Charkowskiej Akademii Sztuki i Projektowania oraz fakt, że w różnych latach brali udział w programach wspierających młodych artystów z Charkowskiej Galerii Miejskiej: od jej pierwszych projektów i akcji młodzieżowych na początku lat 2000., po festiwal NonStopMedia (2003-2021) i Drugie Biennale Młodej Ukraińskiej Sztuki (2019).  Autorzy, którzy zaczynali od naszej platformy, jako swego rodzaju  trampoliny, po osiągnięciu sławy wciąż z nami współpracują, z czego jesteśmy dumni. Przez cały ten trudny rok wojny, gdziekolwiek się znajdują: w domu w Charkowie czy podczas tymczasowej ewakuacji, wszyscy nadal aktywnie pracują, każdy w swoim medium i kierunku, każdy na swój sposób odnosząc się do tego, co dzieje się w kraju i na świecie.

Wśród artystów, którzy odwiedzili Poznań w 2008 roku, reprezentujących młodą sztukę Charkowa i festiwal NonStopMedia, byli Artem Volokitin i Roman Minin, zaczynający  wówczas swoją karierę zawodową. Ich początki były błyskotliwe i efektowne, a dziś obaj artyści są gwiazdami ukraińskiej sceny artystycznej.
Roman Minin był jednym z pierwszych artystów w sztuce ukraińskiej, który zaczął pracować z VR, Crypto Artem, NFT, wykorzystując najnowsze technologie jako uniwersalne narzędzie i jako niezależne medium artystyczne, choć nadal z powodzeniem zajmuje się malarstwem, rysunkiem, fotografią, street artem.
Na wystawie Minin prezentuje wideo New Maya Challenge (wraz z Antonem Litvakiem). Artysta jest zwolennikiem antyutopijnych poglądów na historię i nowoczesność oraz zastanawia się nad losem współczesnego proletariatu/hegemona. Pochodzący z rodziny górników z Donbasu Roman wie dobrze, jak wygląda ciężka praca górników. Porównuje on ich mglistą przyszłość i rozpaczliwą teraźniejszość do upadków starożytnych cywilizacji.

Artem Volokitin to jeden z najbardziej rozchwytywanych ukraińskich artystów, zdobywca jedynego w historii festiwalu NonStopMedia Grand Prix. Zajął pierwsze miejsce w I konkursie Pinchuk ArtPrize. Na swoim koncie ma staż w Londynie u Anthony’ego Gormleya i udział w programie głównym Biennale w Wenecji (2015).
Artem pokazuje na tej wystawie wideo Kombinatoryka (2013-2022), którego pierwsza wersja przyniosła mu jedną z nagród. Aktualna wersja została unowocześniona przez autora w ubiegłym roku podczas jego rezydencji w Niemczech. Mężczyzna i kobieta to krawędzie sześcianu zarysowujące wspólną przestrzeń; w momencie przyspieszenia ciała zlewają się w jedną masę, nie tworząc jednej istoty. Warunkowość współzależnej rzeczywistości oraz zawiłości ludzkich losów i relacji, niczym kombinacje figur w zaprogramowanej grze, przywołują filozoficzne aluzje, zwłaszcza teraz, w naszych burzliwych czasach.

Uli Golub jest jedyną autorką na tej wystawie, która otrzymała profesjonalne wykształcenie jako artystka wideo – po studiach na Uniwersytecie w Charkowie ukończyła kurs Siergieja Bratkowa w moskiewskiej Szkole Fotografii i Multimediów im. Rodczenki. Repertuar jej praktyk artystycznych obejmuje wideo, instalację, performans, fotografię i multimedialny kolaż.
Jej praca Krowa to bolesna reakcja artystki na obecną wojnę w Ukrainie, której początki sięgają 2014 roku. Praca została wykonana po dramatycznych wydarzeniach w Donbasie i pozostaje aktualna do dziś. Prawdziwa historia, opowiedziana przez babcię Uli, wzrusza widzów do łez i wywołuje empatię. W swoim antywojennym cyklu artystka deklaruje humanizm i dobroć, które przejawiają się nawet w najokrutniejszych czasach.

Najostrzej i najbardziej bezpośrednio na tragiczne wydarzenia w kraju, od 24 lutego 2022 roku, odpowiada praca Vlasa Belova Rosja atakuje Ukrainę. Charków. Jest to multimedialny kolaż, na który składa się instalacja AR Hold, wideo nakręcone pół roku przed wojną oraz osobista dokumentacja fotograficzna z Charkowa, pokazująca najtragiczniejsze dla naszego miasta dni. Pracą tą artysta protestuje przeciwko wojnie i zniszczeniom, sławi heroizm obrońców kraju. Film zawiera kod QR, skanując go można odtworzyć instalację w czasie rzeczywistym i zamieścić w mediach społecznościowych dla wsparcia wizerunkowego Ukrainy.

Vlas Belov to artysta konceptualny, cyfrowy, wirtualny performer, który zaraz po ukończeniu akademii skupił się na pracy w nowych i najnowszych mediach. Jako jeden z pierwszych w Charkowie i w kraju, zajął się programami 3D, VR i NFT-artem. Uczestniczy w międzynarodowych forach cyfrowych, kontynuuje badania i rozwój tego innowacyjnego kierunku w sztuce.

Wideo Tatyany Malinovskiej bardzo intuicyjne i pod wieloma względami wizjonerskie, porusza temat ciszy, charakteru dźwięku vs. hałasu, przede wszystkim informacyjnego, który natrętnie przenika do współczesnego społeczeństwa, wciągając w świat kłamstw i niekończących się fake newsów.
Od wielu lat Tatyana Malinovskaya współpracuje z Artemem Volokitinem we wspólnym kreatywnym laboratorium sztuki. Artystka brała udział w Biennale w Wenecji i różnych dużych, międzynarodowych projektach. Odnosi sukcesy w różnych mediach sztuki współczesnej, a także w kuratorstwie.

Słoneczniki to symbol kwitnącej, wolnej Ukrainy. Jednocześnie w ich gęstych i wysokich zaroślach może czaić się wróg. Bezkresne pole tych kwiatów pojawia się w filmie Słoneczniki Olii Fedorovej. Na takim polu zginęło kilkuset ukraińskich żołnierzy podczas tragicznej bitwy o Iłowajsk w 2014 roku.
Pejzaż rodzinnej ziemi, który artystka od kilku lat eksploruje w swoich pracach, staje się punktem odniesienia, formą refleksji nad tożsamością narodową i korzeniami, ale także przestrzenią duchowych poszukiwań.
Olia Fedorova jest artystką konceptualną, pracującą z tekstem, fotografią, wideo, multimediami. Praktykuje akcjonizm i performans, aktywnie uczestniczy w rezydencjach artystycznych na całym świecie.

Alexey Yalovega w swojej serii NFT zwraca się ku temu, co wieczne i święte, a w rzeźbie 3D stworzył nieskończoną różnorodność najprostszego i najbardziej złożonego obiektu na Ziemi – jaja. Oprócz poszukiwań estetycznych, analitycznych rozważań nad stylistykami różnych okresów w historii sztuki, parodii i medialnych cytatów – widzimy, jak autor dotyka aktualnych, bolesnych tematów współczesnej Ukrainy.
Kariera twórcza Alexeya jest doskonałym przykładem tego, jak autorzy, którzy otrzymali tradycyjne wykształcenie artystyczne, ale opanowali nowoczesne technologie cyfrowe, zwracają się ku eksperymentowaniu z nowymi i starymi sensami w najnowszych mediach.

Tatyana Tumasyan

[1] Główne działania artystyczne w ramach współpracy kulturalnej i wymiany wystawienniczej między Poznaniem a Charkowem:

• 2000 – wystawa Piotra Szurka, Charkowska Galeria Miejska przy wsparciu Konsulatu Generalnego RP w Charkowie;
• 2004 – Fotografia charkowska, Poznań, MG / Fotografowie Poznania, Charków, Charkowska Galeria Miejska;
• 2008 – wystawa artystów NonStopMedia: Artema Volokitina, Hamleta Zinkovsky’ego, Romana Minina, Tarasa Kamennego w Poznaniu, przy wsparciu prezydentów miast partnerskich.

Udział biorą:

Artem Volokitin
Vlas Belov
Uli Golub
Tatyana Malinovskaya
Roman Minin
Olia Fedorova

Alexey Yalovega

kuratorka: Tatyana Tumasyan, Charkowska Galeria Miejska[1]

[1] Wszystko o Galerii – jej artystach, projektach, kolekcjach na stronie: www.mgallery.kharkov.ua

Charkowska Galeria Miejska jest pierwszą galerią miejską w Ukrainie i w ciągu dwudziestu sześciu lat swojej działalności stała się znaną w Ukrainie platformą inicjatyw twórczych i społeczno-kulturalnych, aktywnie przyczyniając się do propagowania sztuki współczesnej; platformą edukacyjną i komunikacyjną dla artystów, kuratorów i środowiska artystycznego.

tłumaczenie z j. rosyjskiego na j. polski i j. ukraiński: Yuliya Zalozna