Termin: 14 listopada (sobota) 2015, godz. 15:00
Miejsce: Centrum Kultury Zamek
Pierwszym wydarzeniem wernisażowym, w dniu otwarcia dziewiątej edycji Biennale Fotografii, będzie połączone otwarcie jednej z trzech wystaw głównych Biennale Fotografii pt. „Czasoprzestrzeń”, której kuratorką jest dr hab. Marta Smolińska, profesorka UAP oraz wystawy indywidualnej laureatki konkursu Poznań Photo Diploma Award 2013 – niderlandzkiej artystki Vereny Blok. W dawnych salach cesarskich oraz w Galerii Fotografii „pf” w Centrum Kultury Zamek obejrzeć można prace odnoszące się do tegorocznego hasła przewodniego Biennale Fotografii – „Eksploracje”.
Marta Smolińska do wystawy „Czasoprzestrzeń’ zaprosiła: Serkana Özkayę, Agatę Dobierską, Aleksandrę Ska, Jakuba Jasiukiewicza, Mateusza Ząbka, Lidię Kot, Jerzego Olka, Krzysztofa Kurłowicza, Michała Kałużnego, Michała Martychowca, Sebastiana Trzoskę i Wojciecha Ulmana.
Do fizyki pojęcie czasoprzestrzeni wprowadził w 1908 roku Herman Minkowski, który nadał teorii względności elegancką i geometryczną postać. W ramach 9. edycji Biennale Fotografii termin ten funkcjonuje w kontekście sztuki, pokazując nie tylko jej związki z nauką, lecz również aspekt fascynującej estetyki, która rodzi się jako swego rodzaju „skutek uboczny” fotografowania różnych wymiarów czasoprzestrzeni. W centrum uwagi stoją zarówno planety i niebo, postrzegane jako makrokosmos, jak i wirusy czy bioformy eksponowane jako sygnały życia mikrokosmosu.
Artystki i artyści, zaproszeni do udziału w wystawie, na rozmaite sposoby dotykają kwestii wizualizacji wielowymiarowości czasoprzestrzeni, poruszając się w różnych technikach, związanych z fotografią. Prezentowane prace rozgrywają się w zagięciach i zakrzywieniach rzeczywistości, które nieoczekiwanie dają wgląd w makro- i mikrokosmos. Fotografia pozwala na skupienie uwagi na tym, co efemeryczne i niestałe, koncentrując naszą percepcję na czasoprzestrzennych procesach, zachodzących we wszechświecie.
Czy słońce może wyglądać jak czarna dziura? Dlaczego tak łatwo zahipnotyzować nas zdjęciami kosmosu? Czy są to estetyczne „samograje”, które uwodzą porażającym pięknem? Czy możemy jednocześnie widzieć dwa księżyce? Czy na pewno potrafimy odróżnić widok powierzchni planety od morskich fal czy kosmicznych mgławic? Czy w obszarze fotografii można otwierać nowe wymiary czasoprzestrzeni? Gdzie przebiega granica między makro- i mikrokosmosem? W jaki sposób fotografia i jej techniki umożliwiają nam zanurzanie się w czasoprzestrzenne uniwersum? Czy długi czas otwarcia migawki kreuje iluzję ruchu czy raczej typ obrazu, którego nigdy nie zobaczylibyśmy naszym nieuzbrojonym okiem?
Celem wystawy jest postawienie nie tylko powyższych pytań, lecz również refleksja nad kondycją medium fotografii i potencjałem zasobu jej technik wobec zagadnienia obrazowania pojęcia czasoprzestrzeni. Czy hipnotyzująca, wręcz kiczowata uroda spadających gwiazd, którą może dziś zarejestrować każdy posiadacz sprzętu fotograficznego dobrej klasy, przesadnie nie estetyzuje fotografii? A może czasem warto – właśnie dzięki obrazowaniu czasoprzestrzeni – dać się uwieść obezwładniającemu pięknu kosmicznych zjawisk?
Jednocześnie w Galerii Fotografii „pf” otwarta zostanie wystawa prac Vereny Blok pt. „I Smell Like Rain”, ściśle powiązana z jej konkursowymi, dyplomowymi pracami, które zyskały uznanie jury prestiżowego Poznań Photo Diploma Award 2013. Międzynarodowe jury w składzie: Irina Chmyreva, Karol Hordziej, Jesus Vilamajo, Mitro Kaurinkoski, Olivier Spillebout przyznało Grand Prix dyplomantce Królewskiej Akademii Sztuk w Hadze, która cykl zdjęć wykonała pod opieką Corinne Noordenbos. Zdjęcia wykonane zostały na Mazurach i odnoszą się do indywidualnego odbioru dzieciństwa artystki, która zazwyczaj spędzała wakacje właśnie na polskim pojezierzu. Tam Verena Blok poznała dwunastoletnią Natalię, która wskutek nieobecności matki była jedyną kobietą w rodzinnym domu, zamieszkałym przez ojca i jej czterech braci. Zdjęcia mają na celu uchwycić tę pozornie niezwykłą, ale zawsze trudną relację rodzinną, w której na młodej nastoletniej osobie spoczywa budowa domowej atmosfery, za którą odpowiadają dojrzałe zwykle kobiety. W ramach cyklu „I Smell Like Rain” artystka eksploruje krajobrazy mazurskich jezior i lasów, czyniąc z nich przejmujące przedstawienia samotności i opuszczenia.
Verena Blok (rocznik 1990) ukończyła studia w Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych (KABK) w Hadze w 2013 r. Obecnie kontynuuje studia magisterskie na kierunku Fotografia na AKV i St. Joost w Bredzie. W 2014 r. jej projekt „I Smell Like Rain” był prezentowany w Stedelijk Museum w Amsterdamie podczas prezentacji zbiorowej „On the Move: Contemporary Storytelling in Photography and Graphic Design” i w trakcie Transphotographiques w Lille (Francja). Jej najnowsza praca „Where Swans Meet” jest obecnie prezentowana w Het Nutshuis w Hadze. Verena Blok jest dokumentalistką, uwielbiającą ludzi i opowiadanie historii. Fotografuje ze sporą intuicją i woli podążać śladami swoich protagonistów. Postrzega siebie jako powieściopisarkę, dla której codzienne życie jest główną inspiracją, utrzymującą zarazem poziom samokontroli nad portretowaniem rzeczywistości. Obecnie w swoich pracach bada obszary więzi, przynależności, relacji, statusu społecznego, samotności i pożądania.
