Wystawa Nowa kolekcja pokazuje fragment odnowionego zbioru sztuki współczesnej Galerii Miejskiej Arsenał w Poznaniu. Ideą kolekcji jest przedstawienie sztuki współczesnej poprzez powiązanie jej z unikatową historią niezależnych działań twórczych w Poznaniu od połowy XX wieku do dnia dzisiejszego. Celem kolekcji jest więc opowiadanie poprzez historię działających w Poznaniu artystów, grup artystycznych i galerii. Poznań posiada długą tradycję działań awangardowych w polu sztuk wizualnych, zróżnicowane, aktywne i liczne środowisko artystyczne. Miasto znane było  w Polsce i na świecie z wielu niezwykle interesujących, prowadzonych przez artystów niezależnych autorskich galerii, jak na przykład w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych: Akumulatory, Galeria ON, Galeria Wielka 19, Galeria AT, a później Galeria Pies, Galeria Stereo, Galeria Starter  i znakomitych grup artystycznych, takich jak np.: Koło Klipsa, Penerstwo czy Wunderteam. Ważną rolę odgrywała tu uczelnia artystyczna, która przez wiele lat była inkubatorem dla środowiska twórców. To ciągle nieopowiedziana historia, która zostanie zapisana w nowo powstającej Kolekcji Galerii Miejskiej Arsenał.

Wystawa Nowa kolekcja pokazuje najnowsze nabytki, które możliwe były dzięki pozyskaniu grantu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz wsparcia Miasta Poznania.

Większość prezentowanych prac młodych artystów zakupiono dzięki zainicjowanej przez poznańskich radnych akcji Poznań wspiera. Akcja ta miała na celu wsparcie artystów, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji ekonomicznej, spowodowanej przez pandemię Covid-19, poprzez zakupy wartościowych dzieł do miejskiej kolekcji sztuki.

Na wystawie pokazujemy  prace: Izabelli Gustowskiej, Jarosława Kozłowskiego, Rafała Jakubowicza ( zakupy z funduszu MKiDN) oraz Jany Shostak, Franciszka Orłowskiego, Jana Domicza, Pawła Matyszewskiego, Martyny Miller i Katarzyny Wojtczak, Marii Ornaf, Rafała Żarskiego, Tytusa Szabelskiego i Kuby Borkowicza. Wszyscy pokazywani na tej wystawie artyści są związani z Poznaniem poprzez uczelnię artystyczną. Są jej wykładowcami, doktorantami  lub absolwentami. Świadczy to o ogromnej sile artystycznego potencjału naszego miasta, sile, która do tej pory nie została jeszcze wystarczająco podkreślona i dostrzeżona. Mimo że prezentowane na wystawie prace powstały z różnych inspiracji i w różnym czasie, wszystkie są niezwykle aktualne i trafnie komentują różne aspekty naszej historii i teraźniejszości.

Na wystawie oglądać możemy fragment jakże aktualnego w swojej wymowie cyklu prac na papierze Jarosława Kozłowskiego pod tytułem Recycled News. Artysta komentuje w nim stan współczesnych środków masowego przekazu, papki medialnej podawanej przez największe gazety i serwisy informacyjne. Prace Izabelli Gustowskiej, z najważniejszego dla artystki cyklu Względne cechy podobieństwa, zwracają uwagę swoją bezkompromisową estetyką i niesamowitą witalnością portretowanych na nich kobiet bliźniaczek. Wychodząca dzisiaj na ulicę „podmiotowość kobiet” zawsze była jednym z głównych wątków twórczości Gustowskiej. Rzeźba Rafała Jakubowicza Bauhaus jest pracą o mocnym przesłaniu politycznym i krytycznym. Prawdziwym bohaterem tej pracy jest absolwent uczelni z Dessau Franz Ehrlich, który jako więzień polityczny zaprojektował napis nad bramą obozu koncentracyjnego w Buchenwaldzie, a także po swoim uwolnieniu brał udział w projektowaniu hitlerowskich obozów, by po wojnie bez przeszkód stać się jednym z najbardziej prominentnych architektów Wschodnich Niemiec i współpracownikiem jej tajnych służb.

Pocałunek miłości Franciszka Orłowskiego to akcja performatywna, która rozegrała się w 2015 roku na placu Wielkopolskim w Poznaniu. Artysta zamienił się na ubranie z siedzącym na ławce bezdomnym. W kolejnej fazie projektu z pozyskanych w ten sposób ubrań Orłowski tworzył wytrącające widzów ze strefy komfortu obiekty (np. kotarę na drzwi). Jana Shostak,  artystka chętnie posługująca się w swojej praktyce twórczej mass mediami, proponuje projekt zmiany w języku polskim. Zamiast stygmatyzującego i negatywnie konotowanego terminu uchodźca/uchodźczyni chce, by nowo przybyłych migrantów określać zgodnie z zapomnianą nieco tradycją językową jako Nowaków/Nowaczki. Artystka ma nadzieję, że zmiana w języku przyspieszy zmianę ksenofobicznej mentalności.

Fotografia Tytusa Szabelskiego Ta fasada jest kłamstwem (widok sytuacyjny #1,
Amazon, Fulfillment Center POZ1, Sady koło Poznania) odnosi się do poddawanych coraz bardziej krytyce stosunków pracy w czasach późnego kapitalizmu. Praca artysty opowiada o alienacji i wyzysku w miejscu pracy przez jedną z najprężniejszych międzynarodowych korporacji.

Cykl rzeźbiarski Pawła Matyszewskiego Robotnice także opowiada o pracy. Znany ze swoich bardzo organicznych i haptycznych realizacji artysta zwraca swoją uwagę na cielesny rodzaj pracy, jakim jest znajdujące się poza ekonomiczną wyceną  macierzyństwo. Określenie „robotnice” w pewnym sensie podważa indywidualną podmiotowość poprzez skojarzenie z   mrówkami, których jedynym sensem istnienia jest karmienie przebywających w mrowisku larw. Martyna Miller i Katarzyna Wojtczak, artystki prowadzące w Poznaniu przestrzeń artystyczną Domie, prezentują dokumentację, która relacjonuje ich współdziałanie z instytucją miejską przy remoncie galerii. Honorarium otrzymane za zakup pracy do kolekcji artystki przekazują jako swój wkład w remont budynku. Praca Jakuba Borkowicza Kwarantanna jest dokumentacją performansu, który powstał w trakcie lockdownu spowodowanego pandemią Covid-19. Artysta mierzy się tutaj z poczuciem nudy, frustracji i izolacji społecznej, która była i jest udziałem wielu z nas i naszych znajomych dotkniętych przez chorobę. Jan Domicz  w instalacji Walkway zamienia w obiekt sztuki poręcz ruchomych schodów. Artysta zainteresowany jest stykiem przestrzeni prywatnej i publicznej. W swojej sztuce wykorzystuje narracyjny potencjał przestrzeni, uważa, że dopiero narracja nadaje sens przestrzeni. Film Marii Ornaf Benighted, którego tytuł można przetłumaczyć jako nieoświecony lub pogrążony w mrokach niewiedzy, jest wyrafinowaną formą gry z tradycją kina awangardowego. Otwierając bardzo szerokie pole interpretacji, dotyka intuicyjnych obszarów indywidualnej wrażliwości każdego widza. Grafika Rafała Żarskiego, której fragment posłużył jako identyfikacja wizualna wystawy, jest przejawem zainteresowania autora problematyką mechanizmów rządzących współczesnymi systemami projektowymi, w których nacisk położony jest na efektywność i wydajność. Artysta w eseju publikowanym w „magazynie RTV” pisze, że: „Współczesny świat sztuki przypomina jedna wielką mgławicę relacji i zależności pomiędzy artystami, kuratorami, instytucjami, galeriami, kolekcjonerami i odbiorcami sztuki. Produkcję relacji wewnątrz pola sztuki warunkują niekończące się projekty artystyczne, w ramach których dochodzi do spotkania wyżej wymienionych jednostek. Współczesny świat sztuki jest obszarem maksymalnie mobilnym i elastycznym. Źródłem dynamizmu jest wielokierunkowy przepływ strumieni najróżniejszych projektów, dzięki którym powstaje produkcja artystyczna (wystawy, festiwale, publikacje, warsztaty itd.)”.

Wystawę Nowa kolekcja można potraktować jako pokaz roboczy powstającego zbioru opisywanych przez Rafała Żarskiego dynamicznych relacji pomiędzy instytucją, artystami i dziełami, które w tym spotkaniu generują nowe wartości, nowe sensy i propozycje. Intencją stojącą za tworzeniem tego zbioru jest idea tworzenia pola sztuki jako krytycznej i nieoczywistej propozycji interpretowania współczesności.

Marek Wasilewski

kurator: Marek Wasilewski

W 2020 roku z dotacji w kwocie 120.000 zł uzyskanej w Programie Narodowa kolekcja sztuki współczesnej Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego zakupiliśmy 4 dzieła poznańskich artystów:

Izabella Gustowska:

Względne Cechy Podobieństwa. Wichna i Hanka, 1980, film 16 mm, 4’29, transfer cyfrowy,

Względne Cechy Podobieństwa 3, 1979, auto-offset, odbitka 2/10, 107,5 x 77 cm

Względne Cechy Podobieństwa 4, 1979, auto-offset, odbitka 2/10, 107,5 x 77 cm

Jarosław Kozłowski:

Nieobecny, 1970, asamblaż, 121 x 200 cm

Rafał Jakubowicz:

Bauhaus, 2016, obiekt wykonany ze stopu żelaza z dospawanymi elementami montażowymi z prętów zbrojeniowych, złożony z siedmiu części

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, uzyskanych z dopłat ustanowionych w grach objętych monopolem państwa, zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych

grafika: Daily Mutation, Rafa Żarski