Wystawa m-city prezentuje dokumentację projektu o tym samym tytule, które inicjatorem i głównym wykonawcą jest trójmiejski artysta Mariusz Waras. Podczas wystawy będzie można obejrzeć około 400 wydruków przedstawiających różnorodne odsłony tego przedsięwzięcia: poczynając od murali i szablonów wykonanych w przestrzeniach miejskich , poprzez plakaty, vlepki, obrazy akrylowe, obiekty, cyfrowe grafiki.
Projekt m-city to ogromnie rozbudowane i imponujące rozmachem przedsięwzięcie wykorzystujące techniki i sposób działania charakterystyczne dla sztuki ulicy, a czyniące swoim podstawowym przedmiotem miasto.
Precyzyjne i detaliczne szablony przedstawiające budynki, ulice, place, fabryki, pojazdy i osoby używane są tu jako materiał konstrukcyjny, za pomocą którego w miejskiej ikonosferze kreowane są nowe zurbanizowane przestrzenie. W efekcie tego działania (którego autorem jest zarówno sam artysta, jak i osoby z całego świata, wykorzystujące jego szablony i specjalny program komputerowy Konstruktor) powstają nieistniejące, choć realistyczne miasta.
Na pierwszy rzut oka projekt wpisuje się w awangardowe roszczenia do rekonstruowania miejskiej przestrzeni w imię urzeczywistniania różnorodnych społecznych utopii, roszczenie by artystę uczynić wielkim budowniczym posiadającym prawo do określenia w jaki sposób, gdzie i po co powinniśmy żyć.
Ten pierwszy rzut oka jest mylący, bo u podstaw projektu wydaje się leżeć przede wszystkim przekonanie o potrzebie demokratyzacji miasta, zawłaszczonego przez urbanistów, architektów, korporacje; miasta, które przestało należeć do obywateli i utraciło swój publiczny charakter. Projekt m-city zdaje się więc przypominać o podstawowym prawie mieszkańców, o prawie do wpływania na kształt przestrzeni, w których przebiega ich życie. Mariusz Waras zachęcając nas do tworzenia własnych, wirtualnych miast, stara się nas przekonać, iż nie tylko jesteśmy zdolni, ale też powinniśmy przekształcać te realne.
Mariusz Waras o m-city
M-CITY
Projekt jest przede wszystkim zabawą z formą i przestrzenią miasta. Wiele elementów miejskiej rzeczywistości zostało przeniesionych na język plastyczny za pomocą modułowej konstrukcji. Wycięte w technice szablonu i wielokrotnie powielone fabryki, domy, ulice, pojazdy i ludzie mogą zostać umieszczone w przestrzeni wkomponowując się w otoczenie najczęściej miejskiego pejzażu. Daje to możliwość dowolnego kształtowania miasta, które jest powieleniem rozwiązań istniejących w rzeczywistości, komentarzem do otoczenia bądź własną jego interpretacją. Równocześnie bardzo wyraźna jest czysto plastyczna czarnobiała estetyka. Elementy miasta powstały głównie pod wpływem trójmiasta i osób w nim zamieszkujących, choć nie brakuje też elementów z innych regionów. Osoby, z którymi związane są poszczególne elementy są jednocześnie aktywnymi uczestnikami projektu.
KONSTRUKCJA
Wszystkie elementy miejskiej rzeczywistości, a jest ich ponad 100, zostały wykonane przy pomocy szablonu. Pierwszym etapem jego przygotowania jest szkic danego obiektu ołówkiem na kartce formatu A-4. Rysunek taki wykonany jest w perspektywie izometrycznej i wpisany w moduł dwóch stojących na sobie sześcianów. Dzięki temu odbijanie szablonu jest dużo prostsze, a co ważniejsze, pozwala na korzystanie w przypadku większości z fragmentów pasujących wzajemnie do siebie w sposób nieograniczony. Wszystkie budowle mają swoją lewą – jaśniejszą stronę, i ciemniejszą – prawą, nadaje to im efekt plastyczności i głębi. Projekt jest następnie powiększany 4-krotnie i zabezpieczany 2-stronnie bezbarwną folią samoprzylepną, która nadaje elastyczność i zabezpiecza przed wilgocią. Ostatnim etapem pracy jest wycięcie szablonu.
REALIZACJE
Szablonowe miasta powstają głównie w przestrzeni miejskiej w postaci murali, billboardów, plakatów i wlepek. Powstawanie miasta od strony technicznej, przy zachowaniu pewnych zasad, nie sprawia dużych trudności. Mniejsze projekty są wykonywane przez jedną osobę. Przy większych realizacjach spotyka się grupka znajomych lub też często przypadkowych osób. Projekt przed malowaniem jest bardzo ogólny i ogranicza się jedynie do ogólnego zarysu miasta. Osoby biorące udział w akcji samodzielnie dobierają elementy, które chcą użyć, przez co układ poszczególnych elementów powstaje na wyczucie w trakcie pracy i posiada cechy charakterystyczne dla każdego uczestnika. Dotychczas projekt został zrealizowany lub pokazany w kilkudziesięciu miejscach, głównie na terenie Gdańska, Sopotu, Gdyni, Warszawy, Bydgoszczy, Torunia, Poznania, Sosnowca.
M-CITY.ORG
Szkieletem stronny internetowej jest obszerna galeria prezentująca dotychczasowe realizacje. Kilkaset zdjęć, ilustracji i filmów podzielonych na kategorie szczegółowo pokazuje cały proces powstawania realizacji od projektu do końcowej jego fazy. Jednym z ważniejszych elementów strony jest interaktywny program „Konstruktor”, w którym każdy może zbudować własne miasto. Umieszczone w nim elementy są rzeczywistymi odpowiednikami szablonów użytych w projekcie. W „Konstruktorze” jest dużo łatwiej usunąć lub przesunąć pomyłkowo ustawiony element. Do zniszczenie całego miasta wystarczy jedno klikniecie myszką, co w rzeczywistości jest to dużo trudniejsze, najczęściej wymaga zamalowania i rozpoczęcia pracy od nowa. Program jest prosty w obsłudze i posiada wiele użytecznych funkcji pomagających w trakcie tworzenia miasta. Utworzony projekty zostaje zapisany i umieszczony w galerii.
Informacja o autorze
Mariusz Waras (1978), absolwent ASP w Gdańsku, uczestnik wielu wystaw indywidualnych i zbiorowych w Polsce i na świecie, twórca projektu threecity stencils (www.stencils.prv.pl), dokumentującego polską sztukę szablonu. Projekty artysty i dokumentacje jego działań można oglądać na stronach internetowych ( www.m-city.org; www.stencils.prv.pl ; www.-m-.prv.pl)
Konferencja towarzysząca wystawie
Wizualność miasta. Wytwarzanie miejskiej ikonosfery
Podstawowym celem konferencji jest próba poddania refleksji wizualności współczesnych miast, wizualności rozumianej jednak nie tylko jako zjawisko estetyczne, ale jako fenomen kulturowy, społeczny i polityczny. Chcielibyśmy więc przyjrzeć się ulicznym reklamom, szyldom, znakom drogowym, pomnikom i meblom miejskim, fasadom domów i oknom wystawowym, procesom gentryfikacyjnym i wandalizmowi oraz wielu innym aspektom tworzącym ikonosferę współczesnych miast, zarówno jako śladom złożonych procesów społecznych, jak i ich katalizatorom. Miejska wizualność będzie nas więc przede wszystkim interesować jako konsekwencja interakcji społecznych, istniejących relacji władzy, jako narzędzie propagandy i reprodukowania systemu społecznego, jako ekspresja systemów wartości i medium zbiorowych lub indywidualnych tożsamości. Mamy nadzieję, iż takie spojrzenie na wizualność współczesnych miast pozwoli dostrzec, iż uliczne ławki nie służą tylko do siedzenia, ale też do myślenia, że ulica nie służy tylko przemieszczaniu, ale też komunikowaniu, że uliczne szyldy nie tylko informują, ale też instruują, że graffiti nie tylko degraduje miejską przestrzeń, ale też ją wytwarza itd. Takie spojrzenie na miasto nie tylko wyraża nasze przekonanie o rosnącym znaczeniu wizualnych reprezentacji w społecznych procesach, ale również świadomość, iż nie można dziś zrozumieć otaczającego nas świata nie podejmując trudu refleksji na tym kto, w jaki sposób i po co wytwarza wypełniające go obrazy.
W trakcie konferencji swoje referaty zaprezentują naukowcy reprezentujący bardzo różne dziedziny, poczynając od urbanistów i architektów, poprzez geografów, a na socjologach i antropologach kończąc. Do uczestnictwa w konferencji zaprosiliśmy również praktyków zajmujący się na co dzień przekształcaniem przestrzeni polskich miast, podnoszeniem jej jakości estetycznej i politycznej.
Program
I. Środa 16.11. godzina 10-12
Historia/ zmiana/ ideologia, a wizualność miasta
1. Florian Zieliński, Szata ideologiczna miasta
2. Krzysztof Bierwiaczonek, Znaki w przestrzeni miasta (po) socjalistycznego. Przypadek Tychów
3. Studenckie Koło Naukowe Marketingu Multimedialnego AE w Poznaniu. Kapitalizm vs socjalizm w miejscowości turystycznej. (film)
4. Iwona Pietrzyk, Spiżowe persony Łodzi. Pomiki galerii wielkich łodzian widziane przez pryzmat antropologii codzienności
5. Hanna Grzeszczuk-Brendel, Przestrzeni półprywatne w ciągu XX wieku- zanikanie, degradacja, niszczenie, odtwarzanie jako sygnał przemina społecznych.
6. Katarzyna Kuzko/Marzena Romanowska, Kontrasty. Przestrzeń wizualna Pragi
II. Środa- godzina 12 -13
Miasto jako tekst- metodologie i prezentacje- cz. I.
1. Agata Stanisz, Od ikonosfery do działań w przestrzeni miasta
2. Wojciech Mania, Lot nad miastem. Zastosowanie zdjęć lotniczych w badanich obszarów zurbanizowanych
3. Jakub Isański, Wizualne tło dramaturgicznej koncepcji Ervinga Goffmana
III. Środa – godzina 15-18,
Miasto jako tekst- metodologie i prezentacje- cz. II.
1. Maciej Kowalewski, O socjologicznej analizie widokówek
2. Barbara Lewicka, Estetyka luksusu w przestrzeni centralnej Wiednia i Krakowa
3. Anna Niedźwiedź, Symbolika przestrzeni miejskiej Krakowa w okresie żałoby po śmierci papieża Jana Pawła II
4. Bogusław Biegowski, pokaz fotograficzny Nie-miejsca
5. Marek Krajewski, Mateusz Leoński, Gosia Kleban, Łukasz Rogowski, Przystanki (film)
6. Jacek Michalski, Lustra w mieście, czy miasto w lustrach?
7. Piotr Folkman, Odzyskiwanie widzialności w przestrzeni miejskiej. Przykład żebraków.
IV. Czwartek, godzina 10-13
Potyczki i wojny o miasto
1. Rafał Drozdowski, Re-formatowanie przestrzeni miejskiej. Od cichej rewolucji vlepek do cichej kontrrewolucji graffiti i na odwrót
2. Marcin Łaska Bitwa o miasto
3. Michał Podgórski, Estetyki nieefektywnej kontroli
4. Marta Klimowicz, Marcin Drabek, Blokowisko. Badanie przestrzeni Osiedla Kozanów we Wrocławiu.
5. Małgorzata Nieszczerzewska, Jak ustrzec się przed męskim spojrzeniem? Inny aspekt wizualności nowoczesnego miasta. Wizualność miasta i gender
6. Marek Krajewski, Kobiety w mieście
7. Jerzy Kaczmarek, Billboardowanie. Dyskurs polityczny w przestrzeni miejskiej.
8. Przysław Pluciński, Prywatne, publiczne i to co naoczne
V. Czwartek. godzina 15-18
Sztuka publiczna/ estetyzacja
1. Małgorzata Solska, Wizualność i wizualizacja miasta. Poszukiwanie tożsamości
2. Andrzej Bełkot, Transgresje w przestrzeni miejskiej. Między estetyzacją a karnawalizacją
3. Bogna Światkowska, Radość bycia w mieście – spontaniczne przejmowanie inicjatywy wkształtowaniu przestrzeni miasta. Wspólne działania architektów, dizajnerów, artystów i mieszkańców miasta. Na przykładzie działań Fundacji Bęc Zmiana w Warszawie.
4. Ryszard Hajdamowicz, Estetyzacja miasta
5. Sylwia Dudek-Mańkowska, Instytucjonalne metody kreowania wizualnego wymiaru miasta. Reklama zewnętrzna w Warszawie.
6. Konrad Miciukiewicz, Kamery miejskie w sztuce publicznej. Projekt Evidence Locker (Jill Magid)
7. Tomasz Matusewicz, Przystanek: upodmiotowienie poprzez formy cyrkulacji czasu i miejsca
8. Piotr Chojnicki, Obraz miasta – kontury realności
