Wystawa prac absolwentów Liceum Plastycznego w Poznaniu, zorganizowana z okazji 50-lecia powstania szkoły. Pomysłodawca wystawy, również absolwent liceum, prof. Wojciech MĂĽller zaprosił pięciu artystów reprezentujących generacje absolwentów kolejnych dekad. są to Janusz Przybylski i Grzegorz Pabel dziś profesorowie ASP w Warszawie, Lech Ratajczyk profesor Akademii w Poznaniu oraz młodsi Bogdan Wojtasik i Leszek Knaflewski, także związani z poznańską Akademią.
Tekst z katalogu – Ryszard K. Przybylski
Czy zasługą szkoły jest duża ilość wybitnych jej absolwentów, czy też to oni przydają rangi i znaczenia owej placówce edukacyjnej? Czy innymi słowy indywidualne osiągnięcia zależą nie tylko od jednostki, ale również od nauczycieli na przykład? Prawdo zatem byłoby porzekadło, iż dobrej szkoły podstawowej nie zastąpi nawet najlepszy uniwersytet? Ale przecież każdy znajdzie również wystarczająco dużo przykładów potwierdzających fakt, ze wielu tych najmniej cenionych w szkole uczniów osiągało później najbardziej spektakularne sukcesy. Czyżby też dzięki szkole? A może przeciw niej?
Nie jesteśmy w stanie ocenie sprawiedliwie jak jest rzeczywiście. Rzecznicy określonych opcji teoretyczno – światopoglądowych mogą rozdzielać racje na różne sposoby. Faktem jednak pozostaje, że szkoła chlubi się swymi absolwentami, ci zaś zawsze zapominają o własnych korzeniach, bez względu na to, gdzie faktycznie lokują przyczyny sprawcze swoich sukcesów.
Jedno nie ulega wątpliwości; szkolą artystyczna różni się od innych szkół w sposób zasadniczy. Poza polem standardowej edukacji wkracza również na teren tak subtelnej realności, jaką jest wyobraźnia. A przecież wiadomo, że wyobraźni nie można nauczyć. Więcej, nie łatwo się ją rozwija. Stosunkowo prosto zaś kaleczy. Poza tym wiadomo, że nie każdy uczeń zostanie kiedyś artysta. Konieczne jest więc przygotowanie tej grupy uczniów do możliwości wykonywaniu zawodu, powiedzmy tak – paraartystycznego, innym pozostawiając szansę dalszej artystycznej edukacji bez żadnych obciążeń, i wiele wskazuje, że poznańskiemu Liceum Plastycznemu powyższe zadanie udaje się przez pięć dziesięcioleci skutecznie realizować.
Nader ciekawa wydaje się w tym kontekście wypowiedź Wojciecha MĂĽllera: powiedział on mianowicie, że nie każdy zdający do obecnej Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu absolwent Liceum Plastycznego zostaje do niego przyjęty, ci jednak stamtąd pochodzący, którzy wkraczają w jej mury pozostają później studentami wyróżniającymi się. I efektownie uogólnił: Ziarno rzucone w glebę owocuje nieraz dopiero po wielu latach. Czy dałoby się zatem owo ziarno nazwać? Wyodrębnić spośród innych nasion? Spróbujmy, świadomi jednak, że może nie wszystkie i nie najważniejsze nawet zjawiska uchwycimy. Zwraca się tedy uwagę, że Liceum Plastyczne w Poznaniu daje dobre podstawy w przygotowaniu rzemieślniczo – warsztatowym. Jeśli ktoś dobrze opanował w nim na przykład liternictwo, podobno korzystał będzie z tego przez całe życie. Podobnie rzecz ma się z wiedzą z zakresu historii sztuki. Zbudowany w szkole horyzont można rozszerzać i pogłębiać, ale tam właśnie został ukształtowany. W poznańskim Liceum zwraca się także uwagę na jakość, na dobre wykonanie. No i może rzecz najważniejsza: nie niszczy się indywidualności.
Trudno się więc dziwie, że absolwentami Liceum Plastycznego w Poznaniu jest tylu wybitnych dziś artystów, i że nie sposób ich wszystkich na największej ekspozycji zaprezentować. Wojciech MĂĽller, kurator jubileuszowej wystawy, postanowił, iż nie będzie szukał jakiegoś szczególnego klucza, który pokazałby bogactwo i wielość artystycznych koncepcji oraz realizacji byłych absolwentów szkoły. Każde kolejne dziesięciolecie działalności Liceum reprezentuje zatem jeden twórca. Są nimi kolejno Janusz Przybylski, Grzegorz Pabel, Lech Ratajczyk, Bogdan Wojtasiak i Leszek Knaflewski. O twórczości każdego z nich dałoby się napisać rozległe komentarze. Które zresztą już napisano. Każdy jest wybitną indywidualnością. Każdy reprezentuje inny rodzaj twórczości. Każdy posiada odmienną wrażliwość i wyobraźnię. Każdy jest dobrze ulokowany w pejzażu sztuki współczesnej. Każdy jest rozpoznawalny wśród innych dokonań. Każdy fascynuje, i każdy ukończył Liceum Plastyczne w Poznaniu.
