Tak trudno wyobrazić sobie Poznań bez jeziora Rusałka. Co o nim wiemy?
Dla większości poznaniaków jest miejscem odpoczynku, rekreacji i spotkań z bliskimi. Jednak z tą sielską atmosferą kontrastuje tragiczna historia powstania tego miejsca.
Wykopane zostało w czasie II wojny światowej zgodnie z projektami niemieckich architektów, nadludzkim wysiłkiem żydowskich więźniów, a także polskich pracowników przymusowych. Do umocnienia dna i nadbrzeży Niemcy wykorzystali macewy z żydowskiego cmentarza na ulicy Głogowskiej.
Latem, gdy poziom wody jest niższy, ukazują się one, przypominając nie tak dawne dzieje, które nie zawsze znane są nawet poznaniakom. Rusałka jest jedynym w swoim rodzaju „pomnikiem” przejścia od śmierci do życia. Jest „pomnikiem” unikatowym, który daje radość współczesnym mieszkańcom Poznania i brakuje mu „tylko” i „aż” przywrócenia pamięci o jego historii. Trzeba o niej rozmawiać, trzeba ją przypominać...
Udział biorą:
Rafał Rosół – filolog klasyczny, językoznawca, profesor na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej UAM. Opublikował książki naukowe Wschodnie korzenie kultu Apollona; Frühe semitische Lehnwörter im Griechischen oraz literackie, skierowane do młodszych czytelników – Potrawa osłów greckich; Heksa na hulajpecie. Pasjonuje się światem starożytnym, kontaktami międzykulturowymi, obecnością łaciny w przestrzeni publicznej, historią literatury i kultury, a także zjawiskiem wielojęzyczności oraz problemami związanymi z dyskryminacją.
Paweł Skrzypalik – historyk idei, autor Cyfrowego Lapidarium Poznania – „archiwum społecznie zaangażowanego”. Od lat zajmuje się organizacją i podtrzymywaniem społecznej pamięci o dawnych mieszkańcach Poznania, współpracując przy tym z samorządami i lokalnymi wspólnotami.
Jan Kwiatkowski – edukator historyczny, pracuje zawodowo przy Muzeum Obozu Koncentracyjnego Dachau. O obozach pracy przymusowej w Poznaniu publikował na łamach „Miasteczka Poznań", „Kroniki Miasta Poznania", rocznika „Zagłada Żydów".
Zbigniew Pakuła – redaktor naczelny kwartalnika „Miasteczko Poznań", autor książek: Siwe kamienie (1998), The Jews of Poznań (Vallentine Mitchell, Londyn 2002), Chawerim. Poznańscy Żydzi (2018) i Poznań Majn Hejm. Historia Barucha Bergmana (2019).
Prowadzenie:
Przemek Prasnowski – animator kultury, reżyser, aktor, przyjaciel mniejszości. Kieruje Fundacją Barak Kultury, gdzie jest też koordynatorem merytorycznym Innego festiwalu i projektów: Teatr Ba-Ku, Tęczowe Seniorki i Rusałka, jezioro które łączy.
fot. Anna Krotofil