Ukraina nie może stanowić jedynie pola do doświadczeń militarnych, musi być przede wszystkim miejscem, w którym narodzą się najbardziej postępowe stosunki społeczne. Wierzę, że jesteśmy gotowi wypełnić zadanie jakie postawiła przed nami historia. – działacz związkowy walczący na froncie.
Wojna ma różne odcienie. Wszystko się ciągle zmienia, trzeba inaczej budować relacje międzyludzkie, inaczej budować związek, myśleć i działać. Nic nie jest już takie same jak wcześniej, czarne zamienia się w białe, a białe w czarne. To wszystko jest dla nas bardzo trudne. Każdy dzień jest dla nas nowym doświadczeniem. Krwawym doświadczeniem wojny. – Jurij Samoiłow
Krzywy Róg nazywany jest żelaznym sercem Ukrainy. To jeden z największych ośrodków wydobycia żelaza na świecie, a zarazem słynne centrum pracowniczego oporu, gdzie krótko przed wojną górnicy organizowali masowe strajki i okupacje kopalń oraz kolei. Usytuowane między Zaporożem a Chersoniem przez długi czas znajdowało się na linii frontu. Nadal kluczowa infrastruktura, budynki, fabryki i kopalnie regularnie niszczone są przez rakiety pozbawiając mieszkańców dostępu do wody i prądu, własnych mieszkań lub więżąc w kopalniach.
24 lutego 2022 r. cały dotychczasowy świat górników ulega załamaniu. Kiedy w Krzywy Róg uderzają pierwsze rakiety wiedzą, że kolejne lata będą podporządkowane walce o przetrwanie. Stawka jest jednak dużo wyższa niż życie ich rodzin oraz innych pracowników zrzeszonych w związku. Gdyby rosyjska armia była ich jedynym wyzwaniem, sytuacja byłaby o wiele prostsza. Tak jednak nie jest. Wraz z wprowadzeniem stanu wojennego ukraińscy pracownicy i związki zawodowe tracą większość praw, pensje tych, którym udaje się utrzymać pracę, spadają o połowę, kopalnie i huty obniżają produkcję o 70%. W jeden dzień wszystko o co przez lata walczyli, obraca się w pył. Pracownicy nie mogą protestować, odbiera się im prawo do strajków, za to mogą zostać pozbawiani pensji lub zwalniani z dnia na dzień bez żadnej przyczyny. Mimo to związkowcy wierzą, że po zakończeniu wojny uda im się zbudować nowe, postępowe społeczeństwo.
Aktualnie kilka tysięcy górników i hutników z Krzywego Rogu walczy na froncie. Ponad 300 zmobilizowanych kobiet i mężczyzn należy do NZZG. Na froncie brakuje im wszystkiego: jedzenia, generatorów, broni, odzieży. Związek zawodowy, którego działaczami są Jurij i Maryna przez cały czas starają się dostarczyć na front potrzebne produkty umożliwiając walczącym związkowcom przetrwanie. Pomocy potrzebują także górnicze rodziny, które wciąż przebywają w mieście. Latarki, baterie słoneczne, kamizelki odblaskowe – wszystko to dostarcza związek zawodowy. Część tej pomocy przyjeżdża do Krzywego Rogu z Polski, organizowana przez OZZ Inicjatywę Pracowniczą i Międzynarodową Pracowniczą Sieć Solidarności i Walk
W trakcie spotkania chcemy porozmawiać o tym jaka jest obecnie sytuacja pracowników w Ukrainie, jakim wyzwaniom muszą stawić czoła organizacje pracownicze, a także skąd bierze się ich nadzieja na zmiany w kraju po zakończeniu wojny, jak chcą ich dokonać, jaki kraj chcą budować i jaki ma to związek z Polską. Chcemy zastanowić się także czy polskie doświadczenie terapii szokowej może pomóc pracownikom Ukrainy w doprowadzeniu do innego modelu transformacji ich kraju.
Spotkanie jest efektem dwóch Konwojów Pomocy Pracowniczej dla Ukrainy współorganizowanych przez niezależne związki zawodowe z Brazylii, Francji, Hiszpanii, Włoch, Litwy i Polski oraz częścią europejskiej podróży Jurija Samoiłowa w rocznicę rosyjskiej inwazji na Ukrainę organizowanej przez Międzynarodową Pracowniczą Sieć Solidarności i Walk (https://international.my.canva.site/virtualconvoytoukraine)
Dyskusji towarzyszyć będzie prezentacja materiału wideo z Krzywego Rogu. Wideo jest zapowiedzią filmu dokumentalnego Miasto, które płacze czerwonymi łzami, o życiu górników w przyfrontowym mieście. O ich strachu, stracie, zagubieniu, ale także ciągłej wewnętrznej przemianie, solidarności i niekończącej się nadziei, że na powojennych zgliszczach narodzi się nowe, równe społeczeństwo.
Udział biorą:
- Jurij Samoiłow – górniki, legendarny przewodniczący Niezależnego Związku Zawodowego Górników (NPGU) w mieście Krzywy Róg. Brał udział w największych strajkach i okupacjach kopalni w Ukrainie oraz w tzw. „Majdanach”.
- Maryna Samoiłowa – górniczka, przedstawicielką NPGU, aktywnie działającą na rzecz praw kobiet pracujących w kopalniach.
- Aleksandra Gayevaya – wykładowczyni akademicka związana z Politechniką Charkowską (obecnie wykłada na Wydziale Prawa i Administracji UAM); zajmuje się prawem pracy, prawami socjalnymi, prawami człowieka
- Jarosław Urbański – socjolog, działacz OZZ Inicjatywa Pracownicza
Prowadzenie:
Magda Maria Malinowska – działaczka OZZ Inicjatywa Pracownicza, dokumentalistka. Od wybuchu wojny spędziła w Ukrainie wiele tygodni dokumentując życie lokalnych społeczności, m.in. w Krzywym Rogu.