Do filmu dokumentalnego Normalnie zaprosiliśmy kobiety – uchodźczynie z Ukrainy związane z Kolektywem Analog. To oddolna poznańska inicjatywa działająca na rzecz osób uchodźczych od marca 2022 r., najpierw jako spontanicznych ruch pomocy matkom z dziećmi na dworcu nocą, w kolejnych miesiącach poświęcona budowaniu inkluzywnej przestrzeni do spotkań. Te kobiety stały się naszymi przyjaciółkami i siostrami: Żenia i jej córka Wasia, Irina, Natalia, Marina, Svieta, Nina, Rimma, Margarita, Anastasija.
Przy pierwszych spotkaniach w Kolektywie Analog było mało słów, panowała cisza, niepokój.
Łzy płynęły bezwiednie, jakbyśmy wszystkie nie miały nad nimi kontroli. Jakbyśmy nie miały kontroli nad sobą… Z czasem w analogowej świetlicy, którą prowadzimy we współpracy z Grupą Stonewall, podczas rozmaitych spotkań i warsztatów twórczych, przy kawie czy herbacie i słodkim poczęstunku, dziewczyny poczuły, że chcą i mogą opowiedzieć nam o sobie. Naturalnie zawiązały się rozmowy o tym, skąd przyjechały, czym się zajmowały w Ukrainie, jak żyły, jakie teraz mają informacje o swoich bliskich czy najnowsze doniesienia z frontu – co się stawało z dnia na dzień coraz bardziej „normalne”. Dzieliły się z nami tymi najgłębszymi emocjami – mówiły, jak bardzo się boją każdego kolejnego dnia i utraty bliskich.
Te historie, często smutne, wstrząsające, ubrane w niemoc i strach, zaczęły dopuszczać do głosu codzienność – zwyczajne tu i teraz. Każda z nich nauczyła się łapać na chwilę oddech i odrywając się na choćby minutę w nieustającym myśleniu o wojnie, o pilnych sprawach do załatwienia czy szukaniu pracy, znajdowała małą przestrzeń do bycia sobą, bez dodawania po swoim imieniu – jestem uchodźczynią z Ukrainy.
Wtedy śpiewały, rozmawiały o dzieciach, szkole, pracy, śmiały się. Potrzebowały stworzyć sobie bezpieczną, wspierającą się społeczność. Słowo „normalnie” funkcjonuje zarówno w języku polskim, jak i ukraińskim, lecz jego znaczenie jest trochę inne, a mimo iż znamy się już ponad pół roku i uczymy się wzajemnie swoich języków, to ta drobna różnica nadal czasem bawi, ale i wywołuje konsternację, zadumę ze względu na okoliczności, w jakich się spotykamy.
Film dokumentalny Normalnie powstał podczas tygodniowych warsztatów tkackich Ma_tkalnia, towarzyszących wystawie Karoliny Balcer Happy Family, poradnia domowa.
Bohaterki filmu: Anastasia Iwasjowa, Rimma Tyshkevych, Iryna Fursova, Margarita Pugaczenko, Svitlana Sevostanova, Jewgenia Sokolowa, Warwara Sokolowa, Natalia Nikoluk, Nina Burnevich, Marina Vishnevskaya, Natalia Nikoluk
Reżyseria: Radosław Sto, Hubert Wińczyk, Monika Wińczyk
Koncepcja: Monika Wińczyk
Kamera / montaż: Radosław Sto
Dźwięk / muzyka / mastering: Hubert Wińczyk
Tłumaczenie: Olga Kutya
Funded by the Stabilisation Fund for Culture and Education 2022 of the German Federal Foreign Office and the Goethe-Institut.