Z cyklu: Przetwory audiowizualne
Śmietnik świata, ściek cywilizacji. Fenomeny cyberkultury

Wykład dr Magdaleny Kamińskiej, Sieć wam w płeć! Zjawisko transwestytyzmu sieciowego

6.07.2010, godz. 18.00
miejsce: Pasaż Kultury

Nazwisko wybitnego brytyjskiego matematyka Alana Turinga kojarzone jest przede wszystkim ze spekulacjami na temat sztucznej inteligencji. Turing twierdził, że do roku 2000 uda się stworzyć maszynę doskonale symulującą inteligencję człowieka. W celu weryfikacji osiągnięć na drodze do tego celu zaproponował test Imitation Game, polegający na wejściu człowieka w dialog z niewidocznym partnerem via maszyna. Człowiek miałby następnie odgadnąć, czy rozmawiał z człowiekiem, czy też z programem. Sztucznej inteligencji w Turingowskim sensie do dziś nie udało się stworzyć. Jednak w trakcie rozwoju cybernetyki powstały liczne programy, które zbliżyły się do tak określonego ideału człowieczeństwa, wiarygodnie popełniając błędy ortograficzne, merytoryczne i literowe, grając w gry (i wygrywając), a nawet flirtując w trybie komunikacji zapośredniczonej komputerowo. Istoty ludzkie nie dały się mimo to pozostawić w tyle robotom: udają w sieci o wiele skuteczniej.

Koncepcja sztucznej inteligencji powstała wskutek wczesnego rozpoznania pewnej właściwości komunikacji komputerowo zapośredniczonej, którą cyberpsycholog Sherry Turkle określiła jako efekt matowego interfejsu. To dzięki niemu komunikacja via Internet zyskuje swoją główną przewagę nad komunikacją twarzą w twarz: tożsamość nadawcy w jej ramach przestaje być oczywista. Konsekwencje tego faktu w postaci kradzieży tożsamości i innych cyberprzestępstw są dziś przedmiotem licznych a niepokojących doniesień. W latach 90. - czasie rozkwitu gender theory - zaobserwowano szczególną formę fałszowania tożsamości występującą w ramach CMC, której odkrycie zafrapowało badaczy mediów. Był to "transwestytyzm sieciowy": nagminna praktyka podszywania się użytkowników w sieci pod przeciwną płeć. Przedstawiciele raczkujących wówczas Web studies i dziennikarze wypowiadali się chętnie na ten zarówno frapujący poznawczo, jak i apetycznie skandalizujący temat. Dziś dyskusja nad nim wydaje się już przebrzmiała, przyszedł zatem czas na jej podsumowanie.

Magdalena Kamińska - absolwentka kulturoznawstwa na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu, doktor nauk o poznaniu i komunikacji, adiunkt w Zakładzie Badań nad Kulturą Filmową i Audiowizualną w Instytucie Kulturoznawstwa UAM. Zainteresowania naukowe: archeologia kina, genologia filmu i mediów audiowizualnych, socjologia i antropologia Internetu. Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego i członkiem założycielem Polskiego Towarzystwa Komunikacji Społecznej. Autorka monografii "Rzeczywistość wirtualna jako ponowne zaczarowanie świata. Pytanie o status poznawczy koncepcji". Redaktorka i współautorka książek "Erotyzm, groza, okrucieństwo – dominanty współczesnej kultury" i "Kultura medialnie zapośredniczona. Badania nad mediami w optyce kulturoznawczej". Obecnie przygotowuje rozprawę habilitacyjną pod roboczym tytułem "Kulturowa historia zabawek optycznych w Europie".

Przetwory audiowizualne - cykl spotkań ukazujący praktyki związane z różnymi sferami kultury audiowizualnej, zwłaszcza telewizji i internetu. Przedstawione i przedyskutowane zostaną praktyki telewidzów i internautów, które tworzą znaczące części współczesnych pejzaży kulturowych.

koordynatorka cyklu: Karolina Sikorska
karolina.sikorska@arsenal.art.pl
061 8529502

wstęp wolny

następne spotkanie:
31.08.2010, godz. 18.00 - Wykład dr Magdaleny Kamińskiej, Ta grzeszna miłość jest dziką siłą. Internetowa fanfiction w kulturze polskich nastolatek